Zonnepanelen worden vaak genoemd als duurzame oplossing en een van de betere alternatieven voor fossiele brandstof. Niet iedereen is echter helemaal overtuigd van de positieve impact van zonnepanelen op het milieu. Er ontstaan regelmatig discussies online en op verjaardagsfeestjes over de zin en onzin van zonnepanelen. Vaak spelen onderbuikgevoelens en onjuistheden een grote rol bij het verkeerd begrijpen en verspreiden van de daadwerkelijke impact van zonnepanelen. In dit artikel leggen we uit waarom sommige mensen twijfelen aan de duurzaamheidsfactor van zonnepanelen en hoe duurzaam zonnepanelen daadwerkelijk zijn.
Waarom zou een zonnepaneel niet duurzaam zijn?
Laten we beginnen met de claim dat zonnepanelen niet duurzaam – of in ieder geval niet zo duurzaam als door velen wordt beweerd – zouden zijn. Men stelt dat het produceren, transporteren en uiteindelijk vervangen of verwijderen van zonnepanelen dusdanig belastend is voor het milieu, dat alle positieve effecten eigenlijk teniet wordt gedaan. Hoewel sommige argumenten een kern van waarheid bevatten en soms erg logisch klinken, is het standpunt dat zonnepanelen niet erg duurzaam zijn, feitelijk onjuist. Zonnepanelen zijn zelfs ontzettend belangrijk bij het behalen van de klimaatdoelen die voor 2050 gesteld zijn in de Klimaatwet.
Waarom zonnepanelen wel duurzaam zijn
Er is ontzettend veel over zonnepanelen te schrijven en te leren. Het is een knap staaltje techniek en ook nog eens een hele doeltreffende stap naar een klimaatneutraal leven op aarde. Op websites als www.dakscanzonnepanelen.nlvind je veel meer praktische en interessante informatie over zonnepanelen en wordt ook duidelijk uitgelegd waarom zonnepanelen zo belangrijk zijn voor de energievoorziening nu en in de toekomst.
Zonnepanelen bieden namelijk een alternatief voor zeer vervuilende, gelimiteerde of riskante energiebronnen zoals biomassa, fossiele brandstoffen en kernenergie. Zonnepanelen zijn zowel door particulieren als bedrijven en zelfs overheden in kleine tot grote hoeveelhedenaan te schaffen, wat het veel eenvoudiger maakt om de verandering naar een andere vorm van energie in te zetten. Door zonnepanelen op je dak te laten leggen, kan jij direct beginnen met het terugdringen van de CO2-uitstoot van jouw huishouden.
Hoe zit dat dan met de productie en verwerking?
De impact van zonnepanelen op het milieu is uiteraard groter dan alleen de besparing die het oplevert door energie zelfstandig op te wekken. Het produceren, transporteren en uiteindelijk verwerken van kapotte panelen levert ook milieubelasting op. De totale belasting van de verschillende energiebronnen zijn in verschillende onderzoeken in kaart gebracht aan de hand van een levenscyclusanalyse. In deze analyse wordt iedere vorm van milieubelasting vanaf de eerste stap in het productieproces tot het uiteindelijk verwerken van een kapot of oud paneel beschreven.
Uit deze analyse blijkt dat er voor de productie van zonnepanelen bijna 2 tot 3 keer meer grondstoffen nodig zijn dan bij kolen en gas. Bij zonnepanelen worden deze grondstoffen echter gebruikt om een product van te maken die langdurig gebruikt kan worden om energie op te wekken, waar kolen en gas gewonnen worden om direct te verbranden.Komt nog eens bij dat bij de verbranding van kolen zo’n 65% van de energie verloren gaat, tegenover 2 tot 5% bij zonnepanelen. Een zonnepaneel verdient de energie die gebruikt is om het paneel te produceren binnen twee jaar terug. Daarna wekt het paneel nog 23 jaar lang energie op zonder extra belasting voor het milieu.
Recyclen van zonnepanelen
Nadat een zonnepaneel te oud is geworden om nog rendabel te zijn, wordt deze gerecycled. Omdat zonnepanelen 25 jaar geleden nog geen gemeengoed was, wordt er momenteel nog maar weinig gerecycled. Over 10 tot 20 jaar zal dit echter snel toenemen. Volgens PV Cycle, het grootste zonnepanelen recyclebedrijf van Europa, kan 96% van het materiaal opnieuw gebruikt worden.
Momenteel worden de materialen uit zonnepanelen voornamelijk gedowncycled: de kwaliteit van het materiaal is afgenomen waardoor het alleen nog gebruikt kan worden in minder veeleisende toepassingen. Er wordt hard aan gewerkt om zonnepanelen – en andere producten wat dat betreft – circulair te recyclen. Dat zou betekenen dat het materiaal uit een oude zonnepaneel gedeeltelijk of zelfs volledig gebruikt kan worden voor de productie van nieuwe zonnepanelen. Daarmee zou de grootste belasting van het milieu door zonnepanelen, de vraag naar grondstoffen, grotendeels opgelost worden.