Als je van plan bent om zelf aan de slag te gaan met leidingen in huis, is het belangrijk om goed voorbereid te zijn. Of je nu een lekkage wilt repareren of een nieuwe leiding wilt aanleggen, er zijn een aantal zaken waar je rekening mee moet houden. In dit artikel geven we je handige tips en informatie zodat je met vertrouwen aan je volgende doe-het-zelf project kunt beginnen.
Soorten leidingen in huis
Leidingen zijn er in verschillende materialen, elk met hun eigen voor- en nadelen. Het is belangrijk om te weten welke soort leiding je in huis hebt of nodig hebt voor je klus.
Koper
Koper wordt al decennialang gebruikt in de bouw vanwege de duurzaamheid en corrosiebestendigheid. Het is geschikt voor zowel water- als gasleidingen. Een groot voordeel van koper is dat het een lange levensduur heeft. Echter, het werken met koper vereist een zekere mate van vakmanschap, omdat je moet solderen om de verbindingen goed dicht te krijgen.
Voordelen van koper:
- Duurzaam en betrouwbaar
- Bestand tegen corrosie
- Geschikt voor zowel water als gas
Nadelen van koper:
- Duurder dan andere materialen
- Lastiger te installeren zonder ervaring
Kunststof (PVC en PEX)
Kunststof leidingen zijn de laatste jaren steeds populairder geworden. PVC en PEX zijn materialen die veel gebruikt worden voor waterleidingen. Ze zijn flexibel, gemakkelijk te installeren en goedkoper dan koper. PVC wordt voornamelijk voor afvoersystemen gebruikt, terwijl PEX geschikt is voor waterleidingen.
Voordelen van kunststof:
- Eenvoudig te installeren
- Goedkoper dan koper
- Flexibel, dus minder kans op breuken
Nadelen van kunststof:
- Niet geschikt voor gasleidingen
- Kan onder invloed van zonlicht broos worden (vooral PVC)
Staal
Stalen leidingen worden nog maar zelden gebruikt in woningen, maar ze zijn sterk en betrouwbaar. Ze worden vaak toegepast voor gasleidingen of oudere woningen waar renovaties plaatsvinden.
Voordelen van staal:
- Zeer sterk en duurzaam
- Geschikt voor hoge druk
Nadelen van staal:
- Gevoelig voor roest (vooral bij contact met water)
- Moeilijk te installeren zonder professionele apparatuur
Het kiezen van de juiste leiding voor jouw project
De juiste leiding kiezen voor je project is essentieel. Voor een lekkende waterleiding is PEX vaak een goede keuze, omdat het makkelijk te hanteren is en eenvoudig met koppelstukken te verbinden is. Voor gasleidingen is koper of staal beter vanwege de veiligheidseisen. Twijfel je over welk materiaal je moet kiezen? Overleg dan altijd met een vakman.
Gereedschap en materialen
Om leidingen aan te leggen of te repareren heb je het juiste gereedschap nodig. Hier is een basislijst van benodigdheden voor het werken met verschillende typen leidingen:
- Kopersnijders voor het op maat maken van koperleidingen
- Buigtangen voor het buigen van leidingen zonder te breken
- Soldeerapparatuur voor het verbinden van koperleidingen
- PVC-snijder of zaag voor kunststof leidingen
- Koppelingen en fittingen om leidingen te verbinden
- Teflon tape voor het afdichten van schroefdraadverbindingen
Veelgemaakte fouten bij het aanleggen van leidingen
Als je voor het eerst met leidingen werkt, is het makkelijk om fouten te maken die later tot problemen kunnen leiden. Dit zijn een paar veelvoorkomende fouten die je kunt vermijden:
- Verkeerde materiaalkeuze: Niet elk materiaal is geschikt voor elke toepassing. Zorg dat je weet of de leiding voor water, gas of afvoer gebruikt wordt.
- Onjuiste koppelingen: Te strakke of te losse koppelingen kunnen lekkages veroorzaken. Gebruik altijd de juiste fittingen en controleer de verbindingen grondig.
- Vergeten van een ontluchtingsventiel: Vooral bij het aansluiten van nieuwe waterleidingen is het belangrijk dat je een ontluchtingsventiel plaatst om luchtdruk te reguleren.
- Geen water- of gasafsluiting: Vergeet nooit om het water of gas af te sluiten voordat je aan het werk gaat. Dit lijkt vanzelfsprekend, maar het wordt vaak over het hoofd gezien.
Stap-voor-stap: Een leiding repareren
Stel, je hebt een lekkende leiding en je wilt deze zelf repareren. Volg deze stappen om de klus veilig en effectief te klaren.
Stap 1: Water of gas afsluiten
Zorg ervoor dat je de hoofdkraan van het water of gas dichtdraait voordat je begint. Controleer door een kraan open te draaien of er echt geen water of gas meer door de leidingen stroomt.
Stap 2: Het probleem lokaliseren
Inspecteer de leiding op scheurtjes, roest of losse verbindingen. Vaak is het probleem snel zichtbaar. Gebruik indien nodig een vochtmeter om precies te bepalen waar het lek zit.
Stap 3: Het beschadigde deel verwijderen
Bij een kunststof leiding snijd je het beschadigde stuk eenvoudig weg met een PVC-snijder. Bij een koperen leiding gebruik je een kopersnijder om het beschadigde stuk weg te halen. Zorg dat je het beschadigde deel ruim genoeg weghaalt om zeker te zijn dat je geen zwakke plekken overhoudt.
Stap 4: Nieuwe leiding aanbrengen
Plaats het nieuwe leidingstuk met behulp van de juiste koppelingen. Bij PEX-leidingen gebruik je koppelstukken, terwijl je bij koperleidingen moet solderen om een waterdichte verbinding te krijgen.
Stap 5: Testen
Als alles is aangesloten, open je langzaam de kraan om te controleren of er geen lekkages zijn. Laat het water of gas even lopen en controleer nogmaals op eventuele problemen.
Wanneer je een professional moet inschakelen
Hoewel het verleidelijk is om alles zelf te doen, zijn er situaties waarin het verstandig is om een professional in te schakelen. Bijvoorbeeld bij grote gasleidingen, complexe installaties of wanneer je twijfelt aan je eigen vaardigheden. Zelf klussen kan veel geld besparen, maar veiligheid staat altijd voorop.
Zoals Lodewijk Hoekstra, tuin- en klusdeskundige, eens zei: "Zelf klussen is een prachtige manier om je huis naar je hand te zetten, maar onderschat nooit de waarde van vakmanschap. Weet wanneer je hulp moet vragen."
Veelgestelde vragen
1. Hoe weet ik of mijn leidingen aan vervanging toe zijn?
Oudere leidingen kunnen roesten of scheurtjes vertonen, vooral als ze van staal of koper zijn. Een lagere waterdruk of bruin water kan ook een teken zijn dat je leidingen moeten worden vervangen.
2. Kan ik zelf een gasleiding aanleggen?
In principe is het mogelijk, maar vanwege de veiligheidsrisico’s wordt het sterk aangeraden om dit door een professional te laten doen.
3. Wat kost het aanleggen van nieuwe leidingen?
De kosten zijn afhankelijk van het materiaal en de lengte van de leiding. Kunststof leidingen zijn vaak goedkoper dan koper of staal.
4. Hoe voorkom ik lekkages bij nieuwe leidingen?
Zorg dat je altijd de juiste koppelingen en fittingen gebruikt, en test je installatie grondig voordat je de klus afsluit.
