Dagelijks vervuilen we de lucht binnenshuis met koken, douchen, roken en stoken. Al deze handelingen dragen bij aan een verslechtering van het binnenmilieu. Door onvoldoende ventilatie blijven vocht en allerlei stoffen die allergieën kunnen veroorzaken in de woning hangen. Als u ventileert, zorgt u ervoor dat het vocht en de stoffen uit uw woning verdwijnen. Veel Nederlanders denken dat een tijdje het raam openzetten wel afdoende is. Het effect daarvan is slechts van tijdelijke aard. Het is beter voor uw gezondheid om te zorgen voor een continue ventilatie. In dit dossier leest u hoe u de lucht in uw woning gezond kunt houden en vindt u tips en adviezen voor een goede ventilatie.
Wat kunt u doen om de luchtkwaliteit in uw woning te verbeteren? Hieronder leest u enkele tips die u daarbij kunnen helpen. Houd ventilatieroosters boven de ramen open. Is het buiten erg koud, sluit ze dan maximaal voor de helft. Maak roosters regelmatig schoon. Dit kan met een stofzuiger. Vergeet daarbij niet de buitenkant schoon te maken. Spinnenwebben of bladeren kunnen de roosters eveneens afsluiten. Controleer of de ventilatieroosters in de gevel nog open zijn. Deze zorgen ervoor dat uw kruipruimte en spouwmuren droog blijven. Bent u klaar met koken? Laat de afzuigkap nog een kwartiertje aanstaan, zodat het overtollige vocht in uw keuken wordt afgevoerd. Let op het filter in uw afzuigkap. Door vervuiling neemt de capaciteit van het toestel af. Vervang de kunststoffilters op tijd. Als u een metalen filter heeft, maak deze dan schoon met een sopje of was hem in de vaatwasser.
Als u klaar bent met douchen, zet dan even een raam open of de ventilator aan. Wordt er in huis gerookt? Zorg dan voor extra ventilatie, door de centrale ventilatie hoger te zetten, ventilatieroosters verder open te zetten of een raam te openen. Als u de mogelijkheid heeft, kies dan bij een nieuwbouwhuis voor mechanische ventilatie met een warmte terugwinsysteem. De warmte van afgevoerde lucht wordt weer gebruikt om frisse lucht te verwarmen. Binnen enkele jaren heeft u de investering terugverdiend. Heeft uw woning mechanische ventilatie? Laat deze periodiek reinigen, bijvoorbeeld gelijktijdig met de controle van uw cv-installatie. In de ventilator kan vuil en vet zich ophopen.
Elektrische ventilator
Bij mechanische ventilatie vindt de afvoer plaats via een continu draaiende elektrische ventilator. De afvoerroosters worden meestal in de zogenaamde natte ruimtes geplaatst. Dat betekent dat de vochtige en vervuilde lucht van de badkamer, wc en keuken naar buiten wordt afgevoerd en dat er in deze ruimtes door natuurlijke toevoer weer verse, maar ook koude, lucht wordt binnen gebracht. De aanvoer van frisse lucht moet wel goed geregeld zijn. Een veel gemaakte fout is dat mensen uit zuinigheid de ventilatieroosters dichtzetten. Dan gaat het huis lucht op andere manieren binnentrekken. Bijvoorbeeld via kieren in de meterkast. Die lucht hoeft dan niet per se van buiten te komen, maar kan ook via de woning van de buren binnendringen. Meestal wijst een rare lucht (bijvoorbeeld rooklucht terwijl u zelf niet rookt) op het feit dat er onvoldoende mogelijkheden voor verse aanvoer zijn. Laat dus ventilatieroosters altijd open staan. Ook bij natuurlijke ventilatie.
Gebalanceerd ventilatiesysteem
De meest gezonde en energiezuinige vorm van ventileren is balansventilatie. Een gebalanceerd ventilatiesysteem houdt in dat naast mechanische afvoer vanuit de natte ruimtes, verse lucht ook wordt ingeblazen en wel naar de woonkamer en slaapkamers. Daarvoor moet echter wel een kanalensysteem in de plafonds worden aangelegd zodat de schone lucht ook werkelijk in die vertrekken terechtkan komen. Deze vorm van ventilatie is makkelijk toepasbaar in nieuwbouw en wordt tegenwoordig ook veel aangebracht. Naast de goede verhouding van in en uitgaande lucht, biedt balansventilatie ook het voordeel dat het de warmte van de afgevoerde lucht gebruikt om de verse vaak koudere buitenlucht te verwarmen. Dit warmteterugwinsysteem heeft een rendement van maar liefst 95%. Dat betekent dus dat het verwarmen van de ruimte doordat er nieuwe buitenlucht wordt binnen gebracht nauwelijks gas - en dus nauwelijks geld - kost.
Om de ingeblazen lucht schoon te houden, is het raadzaam de filters van de ventilatieinstallatie regelmatig te reinigen en één keer per jaar te vervangen. Ook moeten alle luchttoe- en afvoerventielen (met een sopje) regelmatig gereinigd worden. De ventilatiekanalen kunt u door een gespecialiseerd bedrijf één keer in de paar jaar laten reinigen.
Gezond gedrag
Naast ventileren speelt gedrag ook een belangrijke rol bij een gezond binnenklimaat. Zo weet iedereen dat roken slecht is voor de gezondheid. Niet alleen voor de roker zelf, maar ook voor de mensen die in de rook zitten. Tabaksrook vervuilt het binnenklimaat. Vandaar dat het verstandig is om helemaal niet binnenshuis te roken en al helemaal niet in de slaapkamer. Wordt er toch gerookt dan is extra ventilatie zeker geen overbodige luxe. Ook klussen in huis vermindert de kwaliteit van de binnenlucht. Schuren veroorzaakt veel stof en door te schilderen komen de oplosmiddelen in de verf vrij. Het inademen van te veel van deze organische oplosmiddelen is slecht voor de gezondheid. Werk daarom bij voorkeur met producten waarin weinig of zelfs geen organische oplosmiddelen zijn verwerkt. Dit zijn producten op waterbasis of acrylaatverven.
Bouwmaterialen waarmee het huis is gebouwd, kunnen ook verontreinigend werken. Er kunnen allerlei gassen uit vrijkomen. Dit noemt men radon. Radon zit in de bodem, maar bijvoorbeeld ook in bouwmaterialen en weekmakers. Door goed te ventileren, vooral als u net een nieuwbouwwoning betrekt, kunt u de negatieven effecten van vervuilde lucht in de woning aanzienlijk reduceren.
