In Nederland slaat de bliksem jaarlijks zo’n 100.000 keer in. Een inslag kan tot op wel twee kilometer afstand schade veroorzaken. Zo brandden vorige maand nog drie Naardense woningen af door blikseminslag. Met een overspanningsbeveiliging is bliksemschade te voorkomen. ‘Omdat we door klimaatveranderingen steeds vaker zware onweersbuien verwachten, is zo’n beveiliging geen overbodige luxe meer,’ aldus Harro de Langen van ABB. Uit onderzoek van BouwKennis in opdracht van ABB blijkt dat meer dan de helft van de Nederlanders niet precies weet waar een overspanningsbeveiliging voor dient noch of er een in huis aanwezig is.
Johan van Dijk uit Zwolle weet echt wel wat van elektrische installaties, maar toch ging het tijdens een blikseminslag behoorlijk mis. “Op een totaal onverwacht moment, zonder dat er onweer was voorspeld.” Johan is zendamateur en heeft het nodige aan antennes en apparatuur in huis. “Normaal gesproken ontkoppel ik dat allemaal als er onweer aankomt, maar nu had ik dat dus niet gedaan.”
De bliksem sloeg in een van zijn antennes in en liep door naar het radiohokje twee verdiepingen lager. Daar veroorzaakte de inslag grote schade. “Eigenlijk bleek alles dat was aangesloten kapot. De oplader van mijn scheerapparaat deed het bijvoorbeeld niet meer, evenals een ouderwetse gloeilamp.”
Naar de buren
“Pas later bleek dat de bliksem via het aardnet ook bij verschillende buren binnen was gekomen. De thermostaatregelaars waren bij bijna iedereen kapot. De gloednieuwe televisie van een buurman ook, bij een ander deden de ledlampen het niet meer en weer een ander had storing in de omvormer van zijn zonnepanelen. In het hele blok en zelfs nog een paar straten daarbuiten was de aardlekschakelaar omgegaan. Volgens Harro de Langen ontstaat de meeste schade niet door blikseminslag in de eigen woning, maar door die bij buren, in een transformatorkastje of elders in de straat.
Overspanningsbeveiliging
Een overspanningsbeveiliging had de schade bij Johans buren kunnen voorkomen. Deze ‘blokkeert’ de spanning zodra er meer dan 230 volt op komt. “Het beste is om zo’n overspanningsbeveiliging in te bouwen in de meterkast. Beveiligingen via stopcontacten en stekkerblokken volstaan niet bij een inslag”, legt Harro de Langen uit. Via www.meterkastcheck.nl kan nagegaan worden of de meterkast veilig is.
Bliksem
In Nederland slaat de bliksem circa 100.000 keer per jaar in, zo’n 2 of 3 keer per jaar zelfs per vierkante kilometer! Ook een blikseminslag op 2 kilometer afstand kan tot schade leiden. In een bliksem kan de spanning oplopen tot 100 miljoen volt, waar de meeste apparaten maar een voltage van 230 kunnen verdragen. Ook kan er brand ontstaan in de groepenkast.
