Verlicht verleden

Wanneer er naar een ruimte gekeken wordt, is verlichting een belangrijke sfeermaker. De belangstelling voor bijzondere lampen neemt dan ook snel toe. De nieuwe collectie sfeerverlichting is verrassend en qua vormgeving laten ontwerpers zich vooral inspireren door het verleden; van spookachtige zwarte kroonluchter tot ouderwetse lampenkamp met franjes.

De kroonluchter maakt een comeback in het interieur. Niet alleen meer boven de eettafel maar ook op de meest onverwachte plekken in huis; van hal tot badkamer, van keuken tot kinderkamer. Er zijn nieuwe varianten gebaseerd op de traditionele vormgeving, maar we worden ook verrast door magische verschijningen in de vorm van grote bollen of landschapachtige sculpturen. Materialen variëren van glas tot staal en van kristal tot keramiek.

Een aantal jaren geleden tijdens de internationale meubelbeurs in Milaan werd door een beroemde fabrikant van kristallen, de trend gezet voor de hernieuwde aandacht voor de kroonluchter. Zowel jonge, hippe designers als gerenommeerde namen kregen de vrije hand om nieuwe en kunstzinnige lichtobjecten te maken met Swarovski kristallen van soms wel 20 cm groot! In één klap speelde de kroonluchter een belangrijke rol in het moderne design. Een belangrijke basis gedachte die hier aan ten grondslag ligt, is dat de sfeerlamp als een sieraad van het interieur gezien kan worden. Een andere belangrijke katalysator voor het hernieuwde succes van de kroonluchter is de fusion stroming waarbij klassiek en modern design elkaar ontmoeten.

Mode
Net als in de mode is er op interieurgebied ook sprake van prêt-a-porter, direct mee naar huis te nemen en haute couture, exclusief gemaakt voor de individuele klant. Exclusiviteit en vakmanschap zijn karakteristiek voor de nieuwe generatie verlichtingsobjecten. Met de hand gemaakt wordt elke lamp uniek en is een waar kunstobject in huis. De kleur waarin de lamp wordt uitgevoerd is bepalend voor de uitstraling. Fuchsia is bijvoorbeeld sprookjesachtig en wit staat symboliek verfijning en puurheid. De liefhebbers van de nieuwe trendkleur zwart kunnen op verlichtingsgebied hun hart ophalen. Ook de modetrend Gothic waar zwart een hoofdrol in speelt zien we in het interieur terug. Een ravenzwarte kroonluchter, met zwarte ijspegels die omhoog wijzen doet denken aan theatrale spookkastelen. Marcel Wanders ontwierp Zeppelin geïnspireerd op de cocoonlamp die Achille Castiglioni begin jaren zestig ontwierp. Zeppelin doet denken aan een kroonluchter die al eeuwen lang in een verlaten kasteel hangt en volledig bedekt is met spinrag. De vervlogen tijd van mysterieuze geesten herleeft.

Stapelwolkje of sneeuwbal
Steeds meer architecten verleggen hun werkterrein en gaan zich bezighouden met het ontwerpen van producten voor in huis. Toparchitect Frank O. Gehry ontwierp een lichtobject dat zowel een sculpturale lamp als een lampsculptuur en is gebaseerd op een ontwerpconcept waarbij de gebruikers medevormgevers worden. De onregelmatige, door talloze vouwen, kreuken en deuken gekenmerkte sculpturale vorm doet dan weer denken aan een luchtig stapelwolkje, dan weer aan een grote, zachte sneeuwbal. Alleen van dichtbij is zichtbaar dat de lampenkap uit meerdere aan elkaar bevestigde schaalelementen bestaat. Daardoor krijgt elke lamp, ondanks de gelijke constructie en dezelfde basisvorm, in de details een individuele noot.

Jong talent
Veel jonge ontwerpers kiezen verlichting als onderwerp om mee te experimenteren. Zo ook Marieke Rongen. Het experimenteren met materialen en technieken is voor haar een grote inspiratiebron. Daarbij kiest ze voor alledaagse materialen die ze gebruikt in een nieuwe context. Een goed voorbeeld is de lampenkap Keramiek waarbij de vorm van de traditionele lampenkap herkenbaar is maar de uitwerking in gepunnikt keramiek is in dat opzicht weer verrassend. Het gebreide patroon geeft een mooie licht- en schaduwwerking op muren en plafond. Ook geïnspireerd op de traditionele lampenkap uit grootmoedertijd is de Fringe. Het bijzondere aan deze lamp zijn de bijna twee meter lange franjes die tot op de grond reiken. De vorm van de lamp in combinatie met de witte kleur verwijst naar het verleden, maar door de franjes toch volledig nieuw en modern. Een ander bijzondere lichtobject is Creepers van ontwerper Lionel Theodore Dean. Het ontwerp vindt zijn oorsprong in het idee van organische groei. De bloemetjes doen denken aan onkruid dat zich, al hechtend aan de ondergrond (in dit geval de stroomdraden), in een snel tempo verspreid. De naam Creepers refereert niet alleen aan organische groei maar ook naar de Engelse uitdrukking van verbazing: jeepers creepers.