In onze dagelijkse woonomgeving komen we, vaak onbewust, in contact met microplastics. Deze minuscule plasticdeeltjes komen voor in allerlei producten en materialen, van synthetische stoffen tot schoonmaakmiddelen. Hoewel microplastics in de natuur en in ons voedsel al de nodige aandacht krijgen, zijn ze ook binnenshuis steeds meer aanwezig. Maar wat zijn microplastics precies, waar komen ze vandaan en – vooral – wat kun je zelf doen om de hoeveelheid microplastics in je huis te verminderen?
Wat zijn microplastics precies?
Microplastics zijn kleine plasticdeeltjes, meestal kleiner dan 5 millimeter, die voortkomen uit grotere plastic objecten of specifiek worden toegevoegd aan producten, zoals scrubs en tandpasta. Door slijtage, zonlicht en andere factoren vallen grotere plastic materialen uiteen tot micro- en zelfs nanodeeltjes. In de woonomgeving kom je deze plastics tegen in textiel, meubels en zelfs in het stof dat rondzweeft.
Veel voorkomende bronnen van microplastics in huis zijn synthetische stoffen, zoals polyester en nylon, die bij elke wasbeurt en zelfs door gebruik deeltjes loslaten. Ook zijn tapijten, meubelstoffen en schoonmaakmiddelen soms belangrijke bronnen van microplastics.
Microplastics in huisstof en kraanwater: wat zijn de risico's?
Microplastics hechten zich gemakkelijk aan stofdeeltjes en kunnen door heel je huis worden verspreid. Onderzoek toont aan dat deze deeltjes niet alleen in de lucht zitten, maar ook op oppervlakken zoals meubels en vloeren terechtkomen. Als je deze microplastics inademt, kunnen ze in je longen komen. Hoewel de exacte gezondheidsrisico’s van microplastics inademen nog volop onderzocht worden, zijn er zorgen dat langdurige blootstelling aan deze deeltjes negatieve gevolgen kan hebben.
Wat veel mensen niet weten, is dat microplastics ook aanwezig kunnen zijn in kraanwater en flessenwater. Deze deeltjes kunnen door het drinkwatersysteem je huis binnenkomen en uiteindelijk je lichaam bereiken. Waterfilters, speciaal ontworpen om microplastics tegen te houden, kunnen helpen om deze verontreinigingen te verminderen.
Hoe komen microplastics je huis binnen?
Je staat er misschien niet bij stil, maar microplastics kunnen op verschillende manieren in je huis terechtkomen. Een paar veelvoorkomende bronnen zijn:
- Synthetische kleding – Vooral bij het wassen van polyester, nylon of acryl komen microplastics vrij die via het afvalwater in het milieu en het huisstof belanden.
- Meubels en tapijten – Vloerkleden en bankstellen gemaakt van synthetische materialen kunnen door slijtage microdeeltjes afgeven.
- Schoonmaakmiddelen en verzorgingsproducten – Sommige producten bevatten microplastics als schuurmiddel of stabilisator, die door gebruik in de lucht terecht kunnen komen.
Tips om microplastics in huis te verminderen
Hoewel microplastics een complex probleem vormen, zijn er gelukkig enkele maatregelen die je kunt nemen om de blootstelling in huis te beperken:
1. Kies milieuvriendelijke alternatieven voor tapijten en vloeren
Tapijten en vloeren zijn vaak grote bronnen van microplastics in huis. Veel synthetische tapijten bevatten plastic vezels die door slijtage loskomen en in de lucht of het huisstof belanden. Kies voor vloeropties zoals bamboe, kurk of massief hout. Deze natuurlijke materialen geven geen microplastics af, zijn duurzaam en creëren een warme uitstraling in je interieur. Als je toch voor een kleed kiest, zijn er natuurlijke alternatieven zoals jute, katoen en wol die microplastics tot een minimum beperken.
2. Gebruik een droogrek in plaats van een droger
Drogers kunnen microplasticdeeltjes verspreiden, vooral wanneer synthetische stoffen gedroogd worden. Door je kleding aan de lucht te laten drogen op een droogrek, beperk je de hoeveelheid deeltjes die vrijkomen. Het is een kleine verandering in je routine die niet alleen microplastics in huis vermindert, maar ook energie bespaart!
3. Investeer in een waszak of filter
Speciale waszakken en filters zoals de Guppyfriend of PlanetCare filteren microvezels tijdens het wassen, waardoor minder deeltjes in het water terechtkomen. Deze kleine investering kan al een groot verschil maken voor de hoeveelheid microplastics in je huis.
Vermijd microplastics in schoonmaakmiddelen: kies voor natuurlijke oplossingen
Microplastics zitten niet alleen in textiel en tapijten, maar kunnen ook voorkomen in schoonmaakmiddelen die je in huis gebruikt. Bij elk gebruik van deze schoonmaakproducten kunnen kleine plasticdeeltjes achterblijven op oppervlakken, waar ze weer onderdeel worden van het stof. Zelf natuurlijke schoonmaakmiddelen maken is een eenvoudige manier om je huis microplasticvrij te houden en milieuvriendelijk te reinigen.
Hier zijn enkele gemakkelijke DIY-recepten voor schoonmaakmiddelen zonder microplastics:
- Allesreiniger: Meng 1 deel azijn met 1 deel water en voeg eventueel een paar druppels essentiële olie toe voor een frisse geur.
- Schuurmiddel: Strooi baking soda op het oppervlak, voeg een beetje water toe en schrob met een spons.
- Glasreiniger: Meng 1 deel azijn met 1 deel water in een sprayfles. Voeg een beetje citroensap toe voor een streeploze glans.
Deze zelfgemaakte producten bevatten geen synthetische toevoegingen of microplastics en zijn bovendien goedkoop en veilig voor dagelijks gebruik.
Het belang van drinkwaterfilters tegen microplastics
Naast de lucht en het huisstof, kunnen microplastics ook je woning binnenkomen via het drinkwater. Recent onderzoek wijst uit dat deze deeltjes in kleine hoeveelheden voorkomen in kraanwater. Hoewel de lange termijn risico’s hiervan nog niet helemaal duidelijk zijn, kan het gebruik van een drinkwaterfilter dat microplastics effectief kan verwijderen bijdragen aan een gezonder huis.
Er zijn verschillende soorten waterfilters op de markt die speciaal zijn ontworpen om microplastics tegen te houden. Veel filters werken met actieve koolstof of ultrafijn membraanfiltratie, waardoor zelfs de kleinste plasticdeeltjes uit je drinkwater worden gefilterd. Dit zorgt ervoor dat het water dat je drinkt, gebruikt voor koken of andere huishoudelijke doeleinden, zo schoon mogelijk blijft.
Conclusie
Microplastics zijn een groeiend probleem, en hoewel de gezondheidsrisico’s nog niet volledig in kaart zijn gebracht, is het verstandig om bewust om te gaan met de producten in je huis. Door te kiezen voor natuurlijke materialen, regelmatig schoon te maken en te investeren in microplasticfilters, draag je bij aan een schoner en gezonder binnenklimaat. Kleine aanpassingen kunnen helpen om de impact van microplastics in huis te verminderen, en dat draagt weer bij aan een betere gezondheid voor jou en je gezin.
Meestgestelde vragen over microplastics in huis
1. Zijn microplastics gevaarlijk voor kinderen?
Kinderen zijn gevoeliger voor schadelijke stoffen vanwege hun lagere lichaamsgewicht en doordat ze meer stof inademen en aanraken. Regelmatig schoonmaken en ventileren kan helpen om blootstelling aan microplastics te verminderen.
2. Hoe weet ik of een product microplastics bevat?
Op cosmeticaproducten wordt vaak aangegeven of het microplastics bevat. Voor textiel geldt dat synthetische stoffen, zoals polyester, vaak microplastics kunnen loslaten.
3. Kunnen luchtzuiveringsinstallaties helpen tegen microplastics in huis?
Luchtzuiveringssystemen met HEPA-filters kunnen bijdragen aan het verminderen van de hoeveelheid stofdeeltjes, inclusief microplastics, in de lucht.
4. Zijn natuurlijke stoffen helemaal vrij van microplastics?
Natuurlijke stoffen zoals katoen en wol bevatten van zichzelf geen microplastics. Echter, tijdens productie kunnen sommige stoffen behandeld worden met synthetische afwerkingen, dus kies bij voorkeur voor organisch en onbehandeld textiel.
5. Hoe herken je microplastics op de verpakking van producten?
Microplastics worden vaak aangeduid met termen als polyethylene (PE), polypropylene (PP), polymethyl methacrylate (PMMA), en nylon op de ingrediëntenlijst van verzorgingsproducten en schoonmaakmiddelen. In textiel en meubelstoffen wordt dit meestal niet expliciet vermeld, maar stoffen als polyester, acryl en nylon bevatten doorgaans microplastics. Bij schoonmaakmiddelen en cosmetica kunnen labels als “microplastic-vrij” of keurmerken zoals het “Nordic Swan Ecolabel” helpen om microplasticvrije producten te herkennen.
6. Zijn er manieren om microplastics in je lichaam weer te verminderen of weg te krijgen?
Er is momenteel weinig wetenschappelijk bewijs dat microplastics effectief uit het lichaam kunnen worden verwijderd. Wel wordt er volop onderzoek gedaan naar methoden om het lichaam van dergelijke verontreinigingen te reinigen. Voor nu kunnen een gezonde leefstijl, voldoende vezelrijke voeding en het drinken van gezuiverd water bijdragen aan een betere afvoer van toxische stoffen, hoewel specifieke verwijdering van microplastics hiermee niet gegarandeerd is.
