Schaduwplanten zijn meestal plantensoorten die van nature in de schaduw van bomen en struiken, vaak op de bosbodem, groeien. De situaties kunnen daar sterk verschillen. Er wordt vooral onderscheid gemaakt tussen droge schaduwplekken en vochtige, koele, groeiplaatsen. Die verschillen zijn er ook in de tuin. Er is een enorm aantal vaste planten geschikt voor een schaduwtuin. Tuiniers hebben vaak moeite met het vinden van geschikte planten voor relatief droge schaduwplekken onder bomen. U vindt hieronder daarom ook soorten vermeld die daarvoor speciaal worden aanbevolen.
Er zijn maar weinig planten die echt diepe schaduw verdragen. Daarom is het goed - als dat kan - diepe schaduw wat te verminderen, door te snoeien bijvoorbeeld. Geef op zeer droge plekken regelmatig water en breng organische mulch (compost) op de grond rond de planten aan.
Vaste planten voor droge schaduwplekken (vaak onder bomen)
Vooral veel bodembedekkende vaste planten voldoen erg goed. Uitstekende soorten zijn: het zich vanuit de wortels uitbreidende lelietje-van-dalen (Convallaria majalis) met zijn heerlijk geurende, witte bloempjes in de lente. De polvormende elfenbloem Epimedium × perralchium (er zijn meer geschikte soorten) bloeit geel en blijft s winters groen. De tot 60 cm hoge Tellima grandiflora met klokvormige aren gele bloemen heeft harig, soms wat paarsgetint groenblijvend blad. Ook het tranend hartje Dicentra formosa doet het goed in droge schaduw en bloeit met knikkende donkerroze trossen bloempjes (Luxuriant is een uitstekende varieteit). Heel mooi is het labradorviooltje (Viola labradorica) met paarsgroen blad en paarse bloemen in april-juni. Van de ooievaarsbekken zijn vooral Geranium macrorrhizum (paarsrode bloemen) en Geranium nodosum (lilaroze bloemen) aan te raden. Salomonszegel (Polygonatum multiflorum) doet het ook nog goed in droge schaduw.
Vaste planten voor vochtige, koele schaduwplekken
Dat zijn er honderden. Enkele voorbeelden: alle tientallen soorten Hosta met hun prachtige bladeren in tal van kleuren. Ook de fors groeiende Kaukasische vergeet-mij-niet (Brunnera macrophylla) met zijn hemelsblauwe bloemen in april-mei groeit graag in de schaduw, net zoals de meeste soorten nieskruid (Helleborus), waar ook de s winters bloeiende kerstroos toe behoort.
Heel bekende schaduwplanten zijn de rijkbloeiende soorten en cultivars van longkruid (Pulmonaria) met witte, roze, rode of blauwe bloemen (veel pasteltinten!). De bodembedekkende maagdenpalmsoorten (Vinca) bloeien wit, blauw of paars in de periode maart-juni. Ook walstro-soorten (Galium) zijn goede bodembedekkers. Lieve-vrouwebedstro (Galium odoratum) behoort er ook toe. Ten slotte zijn er uiteraard tientallen soorten schitterende varens die graag in de schaduw groeien en vaak dichte groepen kunnen vormen.
Tuintips voor maart
Winterbeschermingsmiddelen bij de planten opruimen. Bladverliezende bomen en struiken kunt u bij vorstvrij weer tot in april planten. Ook alle vaste planten kunnen nu worden geplant. Gazon zo nodig beluchten of verticuteren. Vaste planten opschonen (het afgestorven materiaal weghalen). Organische basisbemesting geven. Boomspiegels met schors- of houtsnippers bedekken. Compost omzetten.
