Je hebt vast wel eens met die gedachte gespeeld als je er een keer op vakantie bent geweest. Alsof je daar in een leven stapt waar er letterlijk de tijd wordt genomen voor het leven, tussen de cipressen en de olijfbomen. Een leven dicht bij de natuur maar ook verweven met de aanstekelijke Italiaanse cultuur. Toch komt er veel bij kijken als je je dromen volgt. In dit artikel vertellen we je daar meer over.
The Italian Dream
Het is iets waar velen over dromen: wonen in een prachtig monumentaal huis in een klassieke stad of juist een klein, idyllisch dorpje. Als Nederlanders ervaren wij mediterrane landen vaak losser, minder druk of stress en dat is wat we vaak verlangen. Het is niet voor niets dat we gek zijn op Italiaanse decoratie of dat iedere Italiaanse camping de hele zomer vol met Nederlanders staat. Ook al is dit niet iets van de laatste anderhalf jaar, bij veel Nederlanders begint het toch alweer te kriebelen.
Op dit moment is er een vruchtbare grond is om dit verlangen verder te verkennen. Prachtige palazzo’s of statige stadsappartementen worden voor massaal te koop aangeboden voor bodemprijzen. Dat is interessant: de Italiaan is trots en van nature niet snel geneigd om een deel van zijn eigendommen te verkopen. Dat geldt niet alleen voor zijn huis, maar voor alles wat hij bezit.
Door corona is leegstand in een stroomversnelling geraakt en daarom is er een grote stijging is geweest in 2020 in de markt van Italiaans vastgoed. Iedereen die Italië heeft bezocht, zal zich vergaapt hebben aan leegstaande palazzo’s en boerderijen die langzaam veranderen in ruïnes. Leegloop van steden was al langer een probleem in Italië, vooral in de zuidelijke krimpregio’s. Het gebruikelijke probleem: er is gebrek aan geld om alles te onderhouden, jonge mensen vertrekken naar de grote stad en ouderen blijven over. De levendigheid sijpelt uit dorpen en steden.
Maar: crisis maakt innovatief en creatief. Italiaanse trots wordt overwonnen en huizen is finaal te koop gezet. Verschillende gemeenten zijn daarom in 2013 begonnen met het ‘1 euro-huizenproject '. Het idee is dat je als buitenlander voor 1 euro een huis koopt, en dan vervolgens zorg draagt voor de restauratie en bewoning. Overheden stimuleren om bij te dragen aan het in stand houden van hun dorp en de lokale economie in de regio. Het is bijzonder in de geschiedenis van Italië om mensen ‘van buiten’ de landsgrenzen verwelkomen in hun gemeenschappen. Daarom is het op dit moment is een interessant klimaat om te investeren in een tweede huis - zowel financieel als cultureel.
Het klinkt idyllisch: een huis waar je die je bij wijze van spreken met je blote handen mag restaureren zoals jij dat in gedachte hebt. Toch zitten hier haken en ogen aan. Regel nummer één met restaureren is dat het bedrag onderaan de eindstreep altijd meer wordt dan de financiële inschatting die je maakt. Het is een zeer kostbare aangelegenheid.
De koper draagt, zonder uitzondering, alle kosten die verband houden met de aankoop van onroerende goederen - van riolering, tot isolering en watervoering. In sommige stadjes zijn deze voorzieningen al achterstallig en zul je flink moeten investeren.
Daarnaast is het een eis dat je gebruik maakt van de lokale middelen, diensten en experts. Het idee is immers dat je geld in de lokale economie steekt en dat er banen gecreëerd worden. Als je de taal niet spreekt, zal je jezelf soms achter de oren moeten krabben. Je hebt vooral veel pazienza - geduld - nodig en je moet de Italiaanse bureaucratie aankunnen.
Ook heb je te maken met een stevige wetgeving. Italianen beschermen hun gebouwen en monumenten met een doolhof van regels, waar je als buitenlander snel jezelf in kan verliezen. Innoveren en interveniëren is iets dat al vanaf het eerste moment vanuit de nationale wet bemoeilijkt zal worden.
Financiële zaken.
Een andere kostenpost is de belasting. Denk hierbij aan je notaris- en belastingkosten, zoals kadaster belasting, registratiebelasting en hypotheek belasting. De koper moet sowieso een borgsom betalen (het bedrag verschilt per gemeente) als garantie voor de herstructurerings- en herstel verplichtingen. Als je het huis niet op tijd restaureert, dus niet binnen drie jaar, dan krijg je je borg niet terug en wordt het huis teruggegeven aan de gemeenschap. Vooral voor de financiële zaken is het raadzaam om met een vertaler Nederlands Italiaans in zee te gaan, deze kan adviseren en begeleiden in dit complexe proces.
Terugverdienen van deze kosten door een verdienmodel eraan te hangen is niet echt aan de orde. Het is niet echt de bedoeling om het huis als vakantiehuis te gebruiken. Er maar twee weken per jaar te wonen en het de rest van de tijd te verhuren aan toeristen. In het contract dat je aangaat met de gemeente staat dat je echt onderdeel zal worden van de gemeenschap en er minimaal driekwart van het jaar verblijft. Weet dat daarnaast de kans niet groot is dat je je woning ooit weer verkoopt, tenzij de Italiaanse economie ineens een vlucht zal nemen.
Kortom: je moet er zeker van je zaak zijn en het echt leuk vinden. Daarnaast moet je je aankoop zien in een groter geheel. Het ‘investeren in een huis in Italië’ is niet perse investeren in het huis zelf, maar eerder in een oplossing voor een probleem dat complexer is dan dat de Italianen zelf kunnen dragen. En dat maakt het juist ook weer mooi en uniek. Als je deze keuze zult maken, investeer je in je plekje onder de zon, maar ook in arme regio’s van een bijzonder prachtig land. In de wetenschap dat je bijdraagt aan het voortbestaan van erfgoed dat volgende generaties ook mogen bewonderen.
