Wanneer je op zoek bent naar een woning, kom je waarschijnlijk termen tegen zoals "eigen grond" of "erfpacht." Deze begrippen zijn cruciaal voor je koopproces en kunnen grote invloed hebben op zowel de financiering van je woning als de maandelijkse lasten. Maar wat betekenen erfpacht en eigen grond precies? En hoe beïnvloeden ze je keuze? In dit artikel duiken we dieper in op deze belangrijke vraagstukken en helpen we je een goed geïnformeerde beslissing te nemen.
Wat is eigen grond?
Eigen grond betekent simpelweg dat je de grond waarop je woning staat, volledig in eigendom hebt. Je koopt niet alleen het huis, maar ook het perceel. Dit geeft je maximale vrijheid en controle. Je betaalt geen jaarlijkse vergoeding aan een derde partij, zoals dat bij erfpacht wel het geval is, en je hoeft je geen zorgen te maken over het aflopen van contracten of herziening van voorwaarden.
Voordelen van eigen grond:
- Geen extra kosten: Je hebt geen jaarlijkse kosten aan een erfverpachter.
- Meer zekerheid: Je hoeft je geen zorgen te maken over het verlopen van een erfpachtcontract of stijgende canon (de jaarlijkse vergoeding).
- Financiering: Banken verstrekken doorgaans gemakkelijker een hypotheek voor een woning op eigen grond, omdat er minder risico's zijn.
- Vrijheid van gebruik: Omdat je de eigenaar bent, heb je meer zeggenschap over wat je met de grond doet (binnen de gemeentelijke regels).
Wat is erfpacht?
Bij erfpacht koop je het huis, maar huur je als het ware de grond van een andere partij, vaak de gemeente. Dit betekent dat je een jaarlijkse vergoeding, de canon, betaalt voor het gebruik van de grond. Er zijn twee veelvoorkomende vormen van erfpacht: eeuwigdurende erfpacht en voortdurende erfpacht. Het is belangrijk om het verschil tussen deze twee vormen goed te begrijpen.
- Voortdurende erfpacht: De canon wordt periodiek herzien, bijvoorbeeld elke 10, 25 of 50 jaar. Dit betekent dat de grondkosten kunnen stijgen.
- Eeuwigdurende erfpacht: Je betaalt eenmalig een bedrag of vaste canon en daarna heb je voor altijd het recht om de grond te gebruiken zonder toekomstige herzieningen.
Voordelen en nadelen van erfpacht:
Voordelen:
- Lagere aankoopprijs: Een woning met erfpacht is vaak goedkoper dan een woning op eigen grond, omdat je de grond niet hoeft te kopen.
- Mogelijkheid tot afkoop: In sommige gevallen kun je de erfpacht afkopen, waardoor je geen jaarlijkse kosten meer hebt.
Nadelen:
- Periodieke lasten: Je betaalt jaarlijks of maandelijks canon, wat bovenop je hypotheeklasten komt.
- Onzekerheid: Bij voortdurende erfpacht kunnen de kosten stijgen na een herziening van de voorwaarden.
- Minder aantrekkelijk voor hypotheken: Banken zijn vaak voorzichtiger met het verstrekken van hypotheken voor erfpachtwoningen vanwege de complexiteit en het risico van stijgende lasten.
Wat betekent erfpacht voor je hypotheek?
Zoals eerder genoemd, zijn banken vaak wat terughoudender als het gaat om woningen op erfpachtgrond. Dit komt doordat de canon een extra kostenpost vormt, en bij voortdurende erfpacht kunnen deze kosten stijgen, wat de betaalbaarheid van je woning kan beïnvloeden. Bij het aanvragen van een hypotheek zal de bank ook naar de erfpachtvoorwaarden kijken.
Belangrijke vragen die hierbij opkomen zijn:
- Wat is de huidige canon?
- Hoe lang geldt deze canon nog?
- Wat gebeurt er als de canon herzien wordt?
Als de erfpacht voor een langere periode vaststaat of als de canon is afgekocht, zal een bank over het algemeen soepeler zijn in het verstrekken van de hypotheek. Bij voortdurende erfpacht kan het lastiger zijn, vooral als de herzieningsdatum dichtbij is.
Erfpacht in Amsterdam
Erfpacht komt veel voor in grote steden zoals Amsterdam. Dit heeft historische redenen: veel gronden waren in het bezit van de gemeente, die liever geen grond verkocht. Vooral in populaire wijken, zoals de Pijp en Oud-Zuid, vind je veel erfpachtwoningen.
De gemeente Amsterdam heeft in de afgelopen jaren haar erfpachtsysteem herzien en biedt nu de mogelijkheid tot het afkopen van erfpacht. Dit kan interessant zijn als je in een erfpachtwoning woont en de lasten op de lange termijn wilt verminderen. Het kan echter een aanzienlijke investering zijn, die je mee moet nemen in je financiële planning.
Hoe maak je de keuze?
De keuze tussen erfpacht en eigen grond hangt van meerdere factoren af, waaronder je financiële situatie, je toekomstplannen en de specifieke erfpachtvoorwaarden. Hier zijn enkele vragen die je jezelf kunt stellen:
- Hoe lang wil ik in deze woning blijven wonen? Als je van plan bent om langere tijd te blijven, kan het afkopen van erfpacht een slimme investering zijn. Maar als je slechts enkele jaren wilt blijven, kunnen de lagere initiële kosten van een erfpachtwoning aantrekkelijk zijn.
- Kan ik de erfpacht afkopen? In sommige gevallen is het mogelijk om de erfpacht in één keer af te kopen. Dit kan aantrekkelijk zijn omdat je dan de voordelen van eigen grond krijgt, zonder de maandelijkse canon.
- Wat zijn de erfpachtvoorwaarden? Lees altijd goed de voorwaarden van de erfpacht door. Hoe lang staat de canon vast? Wat gebeurt er als de canon herzien wordt?
Tips van een expert
Volgens Hans André de la Porte van Vereniging Eigen Huis moet je altijd goed letten op de erfpachtvoorwaarden en vooral op de herzieningsdata. Hij adviseert: "Bij voortdurende erfpacht kunnen de lasten enorm stijgen na een herziening. Zorg dat je duidelijk weet wat de toekomstige kosten kunnen zijn, en neem dat mee in je financiële planning."
Veelgestelde vragen
1. Kan ik de erfpacht altijd afkopen?
Niet altijd. Sommige gemeenten of particuliere erfverpachters bieden geen mogelijkheid tot afkoop. Controleer dit goed voordat je een woning koopt.
2. Hoe wordt de canon bij voortdurende erfpacht berekend?
De canon wordt vaak gebaseerd op de waarde van de grond. Bij herziening wordt de grondwaarde opnieuw bepaald, wat kan leiden tot hogere kosten.
3. Zijn erfpachtwoningen moeilijker te verkopen?
Dit kan het geval zijn, vooral als de erfpachtvoorwaarden ongunstig zijn of als een herziening van de canon binnenkort plaatsvindt. Potentiële kopers kunnen terughoudend zijn vanwege de onzekerheid rondom de kosten.
4. Kan ik een hypotheek krijgen voor een woning op erfpachtgrond?
Ja, maar de voorwaarden kunnen strenger zijn, en de bank zal letten op de erfpachtvoorwaarden en de hoogte van de canon.
